Helen Levitt

Helen Levitt werd geboren in Brooklyn, New York, in 1913. Ze begon aan haar levenslange ontdekkingstocht van de fotografie in het begin van de jaren 1930. Henri Cartier-Bresson en Walker Evans behoorden tot de eerste kunstenaars die haar werk aanmoedigden en steunden. In 1938 hielp ze Evans met het maken van de afdrukken voor zijn historische tentoonstelling American Photographs. Reeds in 1943 organiseerde het Museum of Modern Art in New York een solotentoonstelling van Levitts foto’s, waardoor ze een bredere erkenning in de kunstwereld genoot. Van bij het begin waren straatscènes en de mensen van haar geboortestad New York haar onderwerp.

Het oeuvre van Helen Levitt is een weerspiegeling van haar grote passie en een onschatbare bijdrage aan de twintigste-eeuwse straatfotografie. Haar foto’s – meestal zilvergelatinedrukken in klein formaat – documenteren op niet-sentimentele wijze het leven in de Amerikaanse straten. Ze wist ‘waar ze het meest kans had om een goede vangst te doen’ (James Agee) en net als Henri Cartier-Bresson ontwikkelde ze een feilloos gevoel voor het ‘beslissende moment’. Tegelijkertijd ontmaskeren Levitts beelden de American dream als een eeuwige mythe, terwijl ze op empathische wijze foto’s maakt van mensen uit de arbeidersklasse in hun individuele waardigheid en hun plaatselijke gemeenschap. De foto’s van de openlijke socialiste vermengen documentaire en poëzie. Ze zijn gebaseerd op alledaagse ontmoetingen en onthullen de esthetiek van de straat. Niets is geënsceneerd of gearrangeerd, de situaties zijn intiem, maar altijd van een afstand vastgelegd.

Eind jaren 1950 was Levitt een van de eerste kunstenaars die met kleurenfotografie werkte. Vanaf de jaren 1970 maakte ze afdrukken van hoge kwaliteit volgens het Dye Transfer-procedé, met kleuren van een opvallende intensiteit. Levitts latere werk bleef vrij van voyeurisme of sensatiezucht, tijdloos in de voorstelling en sublimering van het gewone. Helen Levitt overleed in 2009 in New York op 95-jarige leeftijd.

Thomas Zander
Curator van de tentoonstelling